Tôi đã vốn ca tụng về việc du lịch giá rẻ tại Bồ Đào Nha trước và sau khi có ấn tượng sâu sắc với giá cả rất phải chăng khi tôi dành một vài tuần ở đây. Thế nhưng, đối với một người từ quốc gia khác thì chi phí sinh hoạt ra sao? Sau đây là một vài đoạn trích từ bài Một cuộc sống sung túc chỉ với một nửa số tiền đăng lần đầu trong năm 2014 với nhiều cập nhật mới từ những kiều bào khác từ tháng Bảy 2018.
Khi Susan Korthase và chồng dự định dời ra nước ngoài từ quê nhà tại Milwaukee, bang Wisconsin thì họ vốn đã sống ở nước khác và chuyển nhà 17 lần. Họ đã bắt đầu đề ra các lựa chọn và cân nhắc về việc “nghỉ hưu ở nước ngoài”. Cặp đôi đã quyết định du lịch khắp nơi và cùng điểm qua nhiều lựa chọn khác nhau, nhưng gia đình Korthase bắt đầu chuyến du lịch tại châu Âu với nhiều kế hoạch để khởi đầu tại vùng duyên hải Đại Tây Dương và tiến về phía Đông.
“Nơi đầu tiên chúng tôi đến là Bồ Đào Nha nhưng chúng tôi đã đến Algarve và thực sự chúng tôi có chút không thích nơi đó lắm. Chúng tôi đến thủ đô Lisbon, nơi này thì tốt hơn, thế nhưng vào cuối chuyến đi trong 2 tuần này, chúng tôi bắt tàu đến Cascais và phải thốt lên rằng: “Wow, chính là nơi này rồi!”. Chúng tôi cũng đã có kế hoạch tiếp tục lên đường và đến nơi khác, nhưng không. Chúng tôi chỉ ở lại đó. Chúng tôi đã cho thuê căn hộ của mình ở quê nhà và rốt cuộc chúng tôi phải quay về để xin thị thực mới, nhưng bọn tôi đã ở đây từ tháng 1 năm 2011.”
Nếu bạn không giàu có thì quả thật rất khó để tưởng tượng đến việc chuyển đến sống tại Tây Âu trừ phi bạn đang làm việc cho một công ty lớn và họ chỉ định bạn chuyển công tác đến đó.
Bồ Đào Nha là một nơi độc đáo. Kể cả trước khi xảy ra khủng hoảng nợ công kinh tế vào năm 2009, so với những nước khác cùng sử dụng đồng euro thì đây là một đất nước với mức chi phí khá rẻ cho du lịch. Kể từ khi khủng hoảng nổ ra, giá cả đã giảm đối với những mặt hàng không được nhập khẩu. Bên cạnh đó, có khá nhiều thứ để làm và chiêm ngưỡng ở nơi đây. Sau đây là một trong số những nơi tuyệt nhất để du lịch tại Bồ Đào Nha.
Nếu bạn chịu khó đi lòng vòng tìm nơi ở dưới cái nắng thì bạn sẽ tìm thấy rất nhiều lựa chọn tại đất nước ấm áp ven biển này: những khách sạn thời thượng, nhà thuê trên web AirBnB, khách sạn lâu đài hoặc khách sạn theo mô hình timeshare. Một khi bạn đã ổn định chỗ ở thì bạn có thể đến những nhà hàng sành ăn, những quán bar, những hộp đêm, những khu spa và những bãi biển nhãn nhã nơi bạn có thể thưởng thức rượu vang mà bạn có thể mặc cả để mua được ở dọc đường.
Chi phí nhà ở phải chăng
Mặc dù kinh tế Bồ Đào Nha đã thoát khỏi tình trạng suy thoái kể từ năm 2016, đây vẫn là một thị trường bất động sản tấp nập tại nhiều khu vực và là một thị trường sôi động về chung cư và căn hộ – ngoại trừ các làng đại học và thủ đô. Nhiều người Bồ Đào Nha sẽ nói với bạn rằng 750 euro/1,000 đô là mức sống phổ biến đối với người bản xứ. Chắc là vậy, nhiều thành viên trong gia đình thường chỉ đổ hết tiền vào một căn nhà, thế nhưng nếu bạn là một cặp đôi dư sức làm ra 3.000 đô/tháng – khoảng một nửa thu nhập trung bình tại Mỹ – bạn sẽ được cho là rất khá giả theo tiêu chuẩn của dân địa phương.
Một bật mí dành cho những người nước ngoài sống ở Bồ Đào Nha và khách du lịch là giá cả tại một số khu vực duyên hải đang lên cao, theo Kevin Raub. “Chúng tôi chi 672 euro mỗi tháng cho một căn hộ tiện nghi với 2 phòng ngủ cách bãi biển 500m tại Parede, nửa đường bờ biển giữa Lisbon và Cascais. Trên sân thượng, chúng tôi đều có góc ngắm ra biển và dòng sông. Chúng tôi đã vượt qua sự ồ ạt của những người nước ngoài sống ở Bồ Đào Nha và phải coi rằng giá thuê của chúng tôi khá rẻ tại thời điểm này – vì nó có thể lên đến 1000 euro chứ chẳng chơi. Về tiện nghi thì không tệ một chút nào. Giá ga dao động từ 15-25 euro, tiền điện thì 25-45 euro, còn chi phí gói Internet/cước điện thoại/ truyền hình cáp cho 2 người là khoảng 120 euro”.
Julie Dawn Fox đã dạy tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai được 12 năm, phần lớn là dạy cho Hội đồng Anh. Sau khi sinh sống tại Tây Ban Nha, Tanzania và Venezuela, cô đã mệt mỏi với lối sống nay đây mai đó và muốn an cư tại một nơi nào đó ở châu Âu. Cô nói: “Tôi đã bỏ lỡ cơ hội mua căn nhà tại Anh; hồi trẻ tôi từng có cơ hội như thế nhưng tôi đã bỏ qua nó và đi du lịch. Trong thời gian tôi đi thì giá nhà đất tăng vọt, thành ra tôi không còn cách nào để mua nhà được. Tôi tìm hiểu về Bồ Đào Nha và nhận thấy rằng giá cả khá là hợp lý. Tôi biết là tôi hoàn toàn có thể tự mua một căn nhà cho mình. Tôi đã có công việc giảng dạy Anh ngữ nhưng không lâu sau tôi gặp chồng tương lai của mình (cũng là người Anh) tại đây. Chúng tôi chỉ chi vài trăm euro mỗi tháng cho nơi ở của anh ấy. Điều bất lợi là chúng tôi cần 2 chiếc xe vì thành phố Coimbra – nơi chúng tôi làm việc, cách đến 35km. Chúng tôi thường tốn 200-250 euro tiền xăng trong một tháng. Khoản tiền đấy còn nhiều hơn khoản tiền thế chấp của chúng tôi”.
Bình thường, Julie và chồng trích 1,200 euro (khoảng 1,620 đô) từ lương giáo viên hằng tháng thành khoản chung để chi trả cho mọi thứ. “Nếu bạn không phung phí, bạn sẽ có thể sống tốt với một khoản lương kha khá. Thỉnh thoảng chúng tôi vẫn còn dư tiền để đi ăn và du lịch. Chúng tôi cũng vẫn có thể xoay sở được với 1.000 euro/tháng”. Gia đình Julie đang sống tại một ngôi nhà khiêm tốn với 3 phòng ngủ, nhưng số tiền thế chấp thấp mới là yếu tố quyết định. Như cô tính trước thì “ngôi nhà này có thể đáng giá đến 700-800 bảng Anh/tháng tại Anh và chúng tôi không thể đáp ứng nổi.”
Gail Aguiar có nhiều nơi để so sánh với căn nhà mới của mình tại miền Bắc Bồ Đào Nha. Cô được sinh ra tại Phillippines nhưng cô chuyển đến Canada với gia đình khi còn rất nhỏ. Cô nói: “Tôi đã lớn lên tại nhiều vùng ở Canada – Saskachewan, Winnipeg, Vancouver, Toronto và Banff. Đôi khi từng có lúc tôi sống tại Úc, Vương quốc Anh và vùng nông thôn miền Đông Bắc nước Mỹ. Chuyện là thế đấy. Tôi không có ý định chuyển đến nơi nào khác trừ phi ông chồng người Bồ Đào Nha của tôi bất ngờ muốn thử cuộc sống ở nước ngoài và trong trường hợp này tôi sẽ đồng ý với anh ấy”.
.jpg)
Gail sống cách trung tâm thành phố Porto khoảng 10km, trong khi chồng cô đã có sẵn nhà ở, cô lại chọn thuê một căn hộ có 2 phòng ngủ với giá 400 euro/tháng (500 đô). Tại trung tâm thành phố Porto, giá nhà ở có thể tương đương như vậy nhưng chung cư có thể sẽ cũ hơn và nhỏ hơn.
James Cave từ web du lịch The Portugalist nói rằng những khu vực nổi tiếng chắc chắn đang chứng kiến một sự phát triển. “Thủ đô Lisbon đang ở trong tình trạng bùng nổ du lịch và điều này gây tác động rất tiêu cực lên thị trường nhà đất. Giá thuê căn hộ một phòng ngủ dao động từ 650 euro/tháng nhưng giá trung bình lại gần đến mức 1.000 euro.
Đối với người nước ngoài sống ở Bồ Đào Nha thì giá thuê nhà ở Algarve sẽ rẻ hơn, mặc dù sẽ có khó khăn trong việc thuê nhà dài hạn trong những tháng hè. Giá thuê căn hộ một phòng ngủ khởi điểm từ khoảng 200 euro và bạn vẫn có thể tìm thấy căn hộ có một hay thậm chí là hai phòng ngủ chỉ với giá từ 300 đến 500 euro/tháng. Những mức giá này khá phổ biến đối với hợp đồng thuê hằng năm, mặc dù bình thường bạn có thể dễ dàng tìm được căn hộ vào mùa đông với giá phải chăng do là ít khách du lịch.
James nói thêm: “Ra khỏi Lisbon, Porto và Algarve thì mức giá thậm chí còn rẻ hơn nữa”
Jonathan Look đã sống tại châu Á nhiều năm trước khi thực hiện một chuyến săn nhà kéo dài 30 ngày xuyên khắp Bồ Đào Nha để tìm vị trí lí tưởng. “Chúng tôi đã thuê một căn hộ lớn, hiện đại có 4 phòng ngủ, 3 phòng tắm và một bể bơi với giá 1.000 euro/tháng. Căn hộ hướng ra biển Đại Tây Dương, nằm tại một khu vực gọi là Bờ Biển Bạc (Silver Coast) và cách thủ đô Lisbon 1 giờ lái xe. Chi phí cho truyền hình cáp, Internet cáp quang và gói cước điện thoại khoảng 35 euro/tháng. Dịch vụ cho điện thoại thông minh là 17 euro/tháng cho dung lượng 3Gb và số tin nhắn và số phút điện thoại nhiều hơn chúng tôi dùng.
Tôi phải nói rằng tôi sẽ phải tiêu ít nhất 1/3 số tiền, nhiều hơn so với số tiền tôi bỏ ra ở Bồ Đào Nha, để có thể sống một cuộc sống tương tự tại miền Trung nước Mỹ. Nếu sống ở gần biển như ở Bồ Đào Nha thì chi phí có thể gấp 2 hoặc 3 lần.”
Xuyên khắp đất nước, việc mua một căn nhà sẽ được cho là hợp lý theo tiêu chuẩn châu Âu. Theo Julie thì “Tại Coimbra, đối với một căn hộ giá phải chăng, bạn sẽ trả 150.000 đến 200,000 euro cho nơi ở có 2 hoặc 3 phòng ngủ. Tại vùng quê, rất dễ để tìm thấy một căn hộ vừa đủ 100.000 euro hoặc ít hơn. Hiện tại đang có nhiều vụ mua lại và giao dịch ngân hàng diễn ra. Các ngân hàng đôi khi cung cấp 100% tiền thế chấp trên nhà ở để bạn không phải đặt cọc một khoản lớn nhưng các giới hạn thì khá nghiêm ngặt. Khi tôi đang cân nhắc về điều đó thì phía ngân hàng muốn có thêm một người để đảm bảo cho số tiền thế chấp. Họ cũng muốn chúng tôi mua bảo hiểm nhân thọ để được lấy lại số tiền thế chấp đó trong trường hợp chúng tôi xảy ra tai nạn”.
Alicia và chồng đã thanh toán tiền nhà từ thương vụ tại Anh và họ còn dư tiền cho dự án trùng tu. Họ sống gần Bờ Biển Bạc tại miền Trung Bồ Đào Nha, cách biển nửa giờ lái xe, cách Lisbon và sân bay 1 tiếng lái xe. Cô nói: “Chúng tôi có một bể bơi và một vườn ô-liu, cùng với phong cảnh xinh đẹp. Chúng tôi cũng đã mua một ngôi nhà ở thôn quê với giá cực rẻ tại Castelo Branco, đây vốn là một địa điểm ấn tượng. Chúng tôi trải nghiệm một cuộc sống dân dã và gặp gỡ những hàng xóm thân thiện. Chúng tôi đã tu sửa lại ngôi nhà và việc sửa chữa diễn ra khá chậm do hiện tại chúng tôi không sống tại đó, nhưng chúng tôi vẫn cho thuê nhà vào ngày nghỉ”.
Cô nói thêm: “Giá nhà đất đang cực kỳ thấp. Đối với giá của một sân thượng hoặc căn hộ nhỏ, ví dụ như ở khu vực Midland ở Anh, bạn bạn có thể xoay sở được một ngôi nhà xinh xắn với 3 phòng ngủ, một khu vườn gần bờ biển hoặc một căn hộ có 2 phòng ngủ gần một hoặc hai trạm xe cách xa trung tâm thủ đô Lisbon. Chúng tôi cũng đã xem qua một căn hộ 3 phòng ngủ với góc nhìn ra biển có giá 35.000 euro, cách Lisbon 10 phút lái xe và chỉ mất 5 phút đi bộ là đến trạm xe điện ngầm.
Người dân không phải thuê hoặc thế chấp bởi vì họ trực tiếp sở hữu căn nhà, nhưng theo Alicia: “Bạn có thể có một căn nhà kha khá với giá 350 euro/tháng tại miền Trung Bồ Đào Nha và tại Bờ Biển Bạc”. Đối với căn nhà 5 phòng ngủ gần Lisbon của mình, gia đình Alicia trả 890 euro/năm theo thuế nhà đất. Đối với một ngôi nhà 2 phòng ngủ tại vùng quê thì giá chỉ là 100 euro.
Giá cả đang tăng cao do nền kinh tế đang phục hồi và Bồ Đào Nha càng trở nên nổi tiếng, thế nhưng vẫn có nhiều lựa chọn khi bạn đào sâu hơn. Hãy xem qua câu chuyện mà tôi đã đọc về cô Natalie Sisson mua một căn nhà 3 phòng ngủ tại một thị trấn gần biển với giá 107.500 euro. Cô ấy chọn nhiều nơi để lướt sóng sau cả ngày làm việc trên laptop. Nói chung, những nơi ít tốn kém nhất để sống tại Bồ Đào Nha là những nơi mà bạn không bắt gặp hàng trăm du khách nước ngoài. Tại các làng quê, bạn có thể mua nhiều thửa đất với giá chỉ bằng một chiếc xe.
Người nước ngoài có thể sở hữu bất động sản ngay tại Bồ Đào Nha nhưng phí tổn mua nhà có thể cao lên đến 7-8%.
Tác giả Alicia Sunday lớn lên tại vùng quê Leicestershire ở Anh, cô chuyển đến sống tại London được 15 năm và rồi chuyển đến Cambridgeshire được 12 năm. Cô nói: “Chúng tôi bị cuốn hút bởi thời tiết ấm áp tại Bồ Đào Nha và chúng tôi có thể mất khoản thế chấp và mua gì đó từ khoản vay thế chấp nhưng vẫn có đất đai và không gian rộng rãi. Chúng tôi cũng cảm thấy thích thú với việc có thể đi đến thủ đô nhộn nhịp chỉ trong vòng chưa đến một tiếng đồng hồ. Kể từ khi đến đây, chúng tôi đã khám phá ra rằng đông đảo cộng đồng người nước ngoài được chào đón với mức thuế thấp thông qua chương trình định cư không thường xuyên.
Cơ sở hạ tầng tốt, thức uống
Tây Âu mà, cơ sở hạ tầng thì khỏi chê. Theo Alicia: “Bạn có thể sử dụng mạng băng thông rộng hoặc Wi-Fi ở bất cứ đâu nên nếu như bạn muốn làm việc trên mạng thì Bồ Đào Nha sẽ là một nơi phù hợp cho việc đó. Bạn cũng có thể có một cuộc sống “như mơ” tại đây, đặt máy laptop lên đùi, ngồi tựa vào gốc cây cọ và làm việc, rồi sau đó ngâm mình trong hồ bơi tại căn nhà có giá thấp hơn 100.000 euro.”
Bạn có thể uống nước sạch, tội phạm thì ít và cơ sở hạ tầng thì hoàn hảo. Diễn đàn Kinh tế Thế giới xếp hạng các quốc gia dựa theo việc cơ sở hạ tầng phát triển đến mức nào và Bồ Đào Nha đứng thứ 14, vượt trên Nhật Bản ở hạng 15 và chỉ sau Canada ở hạng 13. (Anh, Hoa Kỳ và Úc không có ở trong top 20)
Đây là một quốc gia thân thiện cho gia đình với khí hậu tốt và hệ thống trường học chất lượng, ít nhất là ở các thành phố. Theo Gail thi “Lý do chủ yếu vì sao chúng tôi quyết định đến sống tại Bồ Đào Nha là vì chúng tôi muốn nuôi con ở nơi này. Đất nước Bồ Đào Nha thân thiện với con trẻ hơn là Canada”.
Chi phí đi lại
Chi phí đi lại ở Bồ Đào Nha còn tuỳ thuộc vào việc bạn có lái xe trên đường cao tốc hay không.
Theo Gail, tại Porto chi phí cho phương tiện công cộng hằng tháng trong vùng (ngoại vùng) là 36 euro, với mỗi chuyến đi vào thành phố là 1,50 euro/người. Một chuyến tàu điện ngầm, xe buýt hoặc xe điện trạm tại Lisbon giá từ 1,40 đến 2,85 euro, nhưng với vé đi không giới hạn trong ngày là 6 euro, và chi phí cả tháng không khác gì ở Porto là 36 euro.
Giá khởi điểm một chuyến taxi cho 2 người là 2,25 euro, tiếp theo đó là 1,60 euro cho mỗi km. Nhiều vùng có thể có giá khác nhau. Hồi tôi còn ở Evorra, giá khởi điểm là 3,25 euro để đi được 2 dãy nhà nhưng sau đó giảm xuống còn 0,80 euro/km.
James nói: “Phương tiện công cộng tại Bồ Đào Nha có giá rất rẻ. Tại Lisbon, một vé xe buýt, tàu, xe điện trạm hoặc vé phà có giá 1,40 euro (nếu sử dụng thẻ Viva Viagem). Du lịch xuyên quốc gia bằng tàu lửa cũng có giá phải chăng và bạn có thể được giảm giá nếu đặt chỗ trước. Giá vé xe lửa từ Lisbon đến Faro tại Algarve chỉ có 11 euro, trong khi giá vé từ Vila Real de San Antonio đến Valenca (chuyến đi dài 715km) cũng chỉ có 38,10 euro.
Tần suất dịch vụ là vấn đề tại một số khu vực nông thôn ở Bồ Đào Nha, chẳng hạn như tại miền quê Algarve và lượng người đổ về đó cao. Nhiên liệu tại Bồ Đào Nha khá đắt đỏ, nhiều người sống gần biên giới Tây Ban Nha chạy qua quốc gia này để đổ xăng khi có thể. Hiện tại, giá xăng không pha chì là 1,64 euro/lít và giá xăng diesel là 1,44 euro/lít.
Đối với xe buýt, một chuyến đi kéo dài 1,5 tiếng từ Lisbon đến Evora là 12,50 cho vé một chiều. Còn một chuyến đi kéo dài 2,5 tiếng (chẳng hạn như từ Lisbon đến các thị trấn miền Tây Algarve) sẽ có giá khoảng 20 euro cho vé một chiều, trong khi chuyến đi 3 tiếng từ thủ đô đến Porto là 24 euro tuỳ theo chiếc xe được đầu tư tốt như thế nào.
Thứ có thể làm bạn cạn túi nhanh nhất chính là lộ phí trên đường cao tốc. Theo Julie thì “Lộ phí đường cao tốc có thể gây tác động không nhỏ lên số tiền bạn bỏ ra cho chuyến đi. Ví dụ, từ Lisbon đến Algarve, có một đoạn đường ngắn thu 20 euro nhưng lại giúp bạn tiết kiệm cả khối thời gian, thế nên mọi người vẫn sẵn sàng bỏ tiền ra nếu đủ ngân sách. Điều tốt là con đường này khá là vắng do lộ phí cao.”
Alicia đồng tình rằng “Lộ phí đường cao tốc là một điểm trừ lớn. Chúng khá là đắt đỏ và do đó có nhiều người đi đường cao tốc.”
Bạn sẽ cần phải xem qua trước đường đi mà bạn không biết vì bạn sẽ không đóng lộ phí tại các trạm thu, mà số tiền đó sẽ được thanh toán tự động thông qua một miếng dán đính trên kính chắn gió. Sau một chuyến đi chơi thì một đống hoá đơn lộ phí khủng đang chờ đón trong tài khoản của bạn.
Chăm sóc sức khỏe
Chi phí sinh hoạt tại Lisbon và một số vùng khác là một điểm sáng liên quan đến việc chăm sóc sức khoẻ của bạn. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp Bồ Đào Nha ở hạng 12 trên thế giới về mức độ hiệu quả trong việc chăm sóc y tế, vượt xa cả Mỹ, Anh, và Canada. Phụ nữ Bồ Đào Nha cũng có tuổi thọ cao thứ 10 trên thế giới là 84 tuổi. Thai phụ được 120 ngày nghỉ phép (có trả lương đầy đủ) và họ sẽ không phải chi trả hoá đơn với số tiền lớn nếu như được xe cấp cứu chở đi từ một tai nạn.
Julie và chồng đều được nhận hỗ trợ y tế thông qua sếp nhưng nếu như bạn thuộc chương trình chăm sóc y tế quốc gia, bạn sẽ chi 5 euro khi khám bệnh và 10 euro trong các trường hợp cấp cứu. Chi phí xét nghiệm và chụp X quang không bao gồm trong chương trình nhưng bạn vẫn có thể trả bằng bảo hiểm và được hoàn tiền từ 60 đến 80%.
Nói chung, bạn sẽ được hỗ trợ bình đẳng trong mọi dịch vụ chăm sóc y tế như người địa phương. Có một số chi phí được miễn nhưng một số chi phí khác đòi hỏi thanh toán đặc biệt. Chi phí nha khoa chủ yếu được trả bằng tiền thuế, còn trẻ em, thai phụ và người nhận trợ cấp sẽ được hưởng các dịch vụ nha khoa miễn phí.
Nếu bạn có bác sĩ riêng hoặc bệnh viện không thuộc chương trình này thì bạn cũng có nhiều chương trình bảo hiểm khác nhau với giá phải chăng để lựa chọn. Tại Lisbon, chế độ chăm sóc y tế rất xuất sắc và nếu bạn chịu khó tìm kiếm thì bạn sẽ dễ dàng tìm được một bác sĩ nói tiếng Anh giỏi. Điều này cũng áp dụng đối với những khu vực du lịch như Algarve và các thành phố lớn như Porto. Các thị trấn nhỏ khác thì có các trung tâm y tế địa phương, hỗ trợ các vấn đề cơ bản về sức khoẻ nhưng rồi bạn sẽ cần phải đến các thành phố lớn hơn nếu muốn phẫu thuật hoặc xét nghiệm chuyên sâu.
Thị thực để sống tại Bồ Đào Nha
Theo Julie : “Đối với cư dân khối EU thì vấn đề xin thị thực thì khá là đơn giản. Quan trọng là bạn phải chứng minh mình có thu nhập ổn định cho thấy bạn có thể tự nuôi bản thân. Bạn sẽ phải trình nhiều giấy tờ để chứng minh điều đó. Giả dụ như bạn đã có đủ những điều trên, hãy đến bàn dịch vụ cho người nước ngoài và bạn sẽ sớm nhận được giấy phép cư trú đến 5 năm và bạn có thể làm mới giấy phép.”
Đối với những ai không có chồng/vợ là người địa phương hoặc không có quyền công dân EU, mọi chuyện có thể khó khăn hơn nhiều. “Gần như mọi bài báo về việc chuyển đến sống tại Bồ Đào Nha đều nhắc đến người Anh hoặc những dân châu Âu khác”, theo Susan Korthase. Cô và chồng đã bỏ ra khoảng 400 đô để xin thị thực định cư, rồi trả thêm 3,600 đô nữa cho luật sư. Mỗi lần làm mới hồ sơ, họ phải làm lại mọi thứ từ đầu, mặc dù lần trước họ xin được 2 năm thay vì một. “Quá trình trải qua nhiều bước với những điều kiện rất cụ thể”, cô nói. “Sau đó bạn phải vượt qua được rào cản ngôn ngữ, và đây là lúc mà giới luật sư sẽ tham gia vào. Bạn sẽ sớm quên rằng quá trình này đã rất nhọc nhằn đến mức nào khi nó được hoàn tất, nhưng đúng là như vậy. Lần đầu hoàn tất kéo dài 6 tháng. Nếu như bạn muốn giải quyết vấn đề này mà không có luật sư, thời gian sẽ kéo dài hơn nữa và nhân viên xử lý hồ sơ sẽ đối đãi bạn khác hẳn. Bạn phải chấp nhận rằng tính quan liêu ở đây còn phức tạp hơn bạn tưởng và nhân viên quan chức sẽ đòi hỏi những thứ mà họ không hoàn toàn cần đến”. Năm sau là đúng thời hạn 5 năm và bạn có thể xin làm giấy phép mới. Tại thời điểm đó, chi phí khổng lồ để chi trả cho luật sư mỗi năm sẽ không còn.
Đối với người mới, việc mà bạn chỉ có thể xin một thị thực 3 tháng là không đúng. Susan và chồng nộp xin thị thực 6 tháng tại Đại sứ quán Bồ Đào Nha ở thủ đô Washington, D.C. trước khi đi và sau khi đã chứng minh được khả năng tài chính thì họ đã có được thị thực một cách dễ dàng. Theo giả thuyết thì bạn có thể trở về Mỹ một thời gian và rồi làm lại quá trình đó nếu bạn vẫn chưa có phân loại cư trú.
Susan viết về việc sống ở Bồ Đào Nha ở trang ExpatExchange.com và cũng hỗ trợ tham vấn cho những ai cân nhắc chuyển đến đất nước cô đang sống. “Tôi đã giúp nhiều người có ý định đến sống tại Bồ Đào Nha nhưng không thể tìm thấy một phương pháp rõ ràng để vượt qua một mớ thông tin rối ren, muôn hình vạn trạng và mâu thuẫn về thủ tục, chi phí, tài lực và nhiều khó khăn khác. Một trong số họ loại Bồ Đào Nha và chọn Costa Rica hoặc Belize. Nhưng đối với những người đang tìm kiếm một trải nghiệm văn hoá cao cấp và nước phát triển như chúng ta thì Bồ Đào Nha nằm trong số đó”.
Việc nghỉ hưu ở Bồ Đào Nha là giấc mơ của nhiều người và việc chuyển đến đó sống trở nên cực kỳ dễ dàng, nhất là đối với dân công nghệ cao thời nay. Nếu bạn giàu có, bạn có thể mua một tấm vé vào cửa bằng cách đầu tư vào đất nước thông qua Chương trình Visa Vàng. Còn đối với công dân của khối EU, việc nghỉ hưu tại Bồ Đào Nha chủ yếu chỉ cần tính đến các yêu cầu nộp thuế.
Đối với người Mỹ đến nghỉ hưu tại Bồ Đào Nha hoặc tại phần lớn các quốc gia khác thì bạn cần phải sống ở đó được 5 năm với tư cách là một công dân tạm thời trước khi có thể được công nhận là công dân chính thức. Hoàn toàn không có “đường tắt” dành cho người về hưu như bạn hay thấy tại châu Mỹ Latinh hay thậm chí Thái Lan.
Rượu vang Bồ Đào Nha và một cuộc sống sung túc
Bạn không nhất thiết phải dành rượu vang ngon trong vùng vào những dịp đặc biệt. Giá rượu vang tại khắp các trang trại nho trên khắp đất nước khá là vừa túi tiền của bạn.
Kevin Raub nói rằng anh không phải lo toan về việc liệu có nên đặt mua rượu vang để dùng cho bữa tối tại Bồ Đào Nha hay không. “Tại Bồ Đào Nha, rượu vang cực kỳ rẻ. Thậm chí khi mua, chúng tôi còn không hề hỏi giá nữa là. Một chai lớn giá chừng 10-20 euro ở bất kỳ nơi đâu ngoài nhà hàng đạt chuẩn sao Michelin!”
“Rượu vang rất dễ mua và một chai rượu điển hình có giá từ 3-8 euro trong siêu thị. Cũng có loại rượu vang đắt hoặc rẻ hơn giá đó, nhưng nhìn chung đó là giá trung bình”, theo James. Thêm nữa, rượu vang là một phần của món ăn, kể cả khi dùng với một thực đơn định sẵn. “Một thực đơn cho bữa trưa tại một quán tasca có thể chỉ tầm 5-6 euro, đặc biệt tại những vùng không phải tụ điểm du lịch, nhưng trung bình giá ở khoảng 10 euro. Bữa ăn thường bao gồm couvert (bánh mì, bơ, patê cá mòi), bữa chính, rượu vang, và cà phê hoặc tráng miệng”.
“Tin hay không thì tuỳ nhưng một chai vang ngon lành có thể có giá chỉ đến 2 euro”, theo Jonathan Look.
Nếu bạn giải trí theo cách khác, bạn có thể đến với chất gây nghiện nhẹ bởi vì Bồ Đào Nha khá là dễ dãi đối với chúng. Đất nước Hà Lan có thể công khai hơn, nhưng Bồ Đào Nha thì lại lặng lẽ giảm nhẹ các án phạt đối với bất kỳ loại chất gây nghiện nào. Mặc cho nỗi lo sợ của phe bảo thủ, tội phạm chưa tăng cao và các thành phố cũng chưa hề trở nên nhếch nhác. Vậy như thế nào là đủ đối với “liều dùng cá nhân”? Khoảng 10 ngày. Nếu bạn muốn cắt giảm chi tiêu trong khi sống tại một đất nước tự do với nền dân chủ thực thụ và vắng bóng mùa đông khắc nghiệt thì nơi đây là thiên đường rồi đấy.
Cũng như tại nước khác, việc sống ở Bồ Đào Nha cũng có được và mất nhưng phần mất thì ít hơn. Bồ Đào Nha có thể không đứng đầu danh sách những nơi ít đắt đỏ nhất để sống trên thế giới, nhưng vẫn có thể đứng nhất nhì châu Âu về giá trị đồng tiền.
Alicia tổng kết: “Hệ thống chăm sóc y tế thì chất lượng. Đầu tư nước ngoài thì đang đổ vào khu vực. Học phí thì hợp lý. Người dân nói chung thì thân thiện và tốt bụng. Cảnh quan thì choáng ngợp và có rất nhiều vùng duyên hải xinh đẹp nên rất dễ dàng ngắm nhìn phong cảnh ngoạn mục khi sống gần biển. Càng tuyệt vời hơn khi biết rằng cơ hội lướt sóng, bơi lội, chèo thuyền…, chỉ cách nơi bạn ở nửa giờ lái xe.”
Theo Jonathan: “Chúng tôi thích sống ở đây bởi vì chúng tôi cảm thấy cuộc sống ở đây rất chân thật. Người Bồ Đào Nha có xu hướng tập trung vào các mối quan hệ và sống một cuộc sống tốt hơn là kiếm thật nhiều tiền, và đó cũng là lối sống mà chúng tôi thích. Vì Sarah và tôi đều là những tay phiêu lưu nhiệt huyết, chúng tôi thích được hoà mình vào nhiều vùng đất mới trên thế giới và khám phá chúng. Chúng tôi yêu ẩm thực và nền văn hoá cũng như các hoạt động văn hoá và hoạt động ngoài trời”.
