Có một mối liên kết mạnh mẽ giữa văn hoá Bồ Đào Nha và vị trí địa lý và lịch sử của đất nước này. Bồ Đào Nha là đất nước lâu đời nhất châu Âu và bờ biển Đại Tây Dương của nước này tạo khởi đầu cho thời đại Khám Phá.
Di sản văn hoá của Bồ Đào Nha cũng như bản tính thân thiện, hiếu khách của người dân nơi đây đã được tô điểm bởi ảnh hưởng của châu Phi, châu Mỹ và châu Á và cũng bởi những người đã sống tại đây trước khi khai sinh ra quốc gia này.
Mục lục:
Di sản Thế giới
Bồ Đào Nha có đến 22 địa điểm hoặc các nét văn hoá được phân loại là Di sản Thế giới, bao gồm đài tượng niệm, các quảng trường thành phố lịch sử, các phong cảnh và di sản phi vật thể. Trong danh sách dưới đây, bạn sẽ tìm thấy thông tin chi tiết của các thứ.
Bạn cần biết rằng trước khi Sintra đưa ra bảng phân loại, không hề tồn tại một hạng mục nào gọi là Phong cảnh Văn Hoá; UNESCO tạo ra nó dành riêng cho phong cảnh thiên nhiên phong phú này nơi mà núi non và công viên thiên nhiên được tô điểm với vô số cung điện và các nông trại đầy ắp những nét văn hóa và lịch sử Bồ Đào Nha.
Gạch lát
Gạch lát là một nét thường thấy trong kiến trúc Bồ Đào Nha. Bạn sẽ không tìm thấy quốc gia nào sử dụng gạch lát đến mức độ trang hoành khắp bên trong và bên ngoài nhà ở, nhà thờ, cung điện và các công trình khác. Có nguồn gốc Hồi giáo, việc sản xuất gạch lát ở Bồ Đào Nha bắt đầu vào cuối thế kỷ 15 nhưng đạt đến đỉnh điểm và thế kỷ 18, với những loại gạch xanh dương và trắng.
Bạn có thể tìm hiểu về lịch sử gạch lát tại Bảo tàng Gạch Quốc gia tại Lisbon, nhưng nếu bạn muốn cảm nhận và trân trọng những tuyệt tác của nghệ thuật bài trí đậm chất Bồ Đào Nha, những gì bạn cần làm là chu du khắp đất nước trên xe lửa, tham quan các thành phố hoặc chỉ đơn giản là sử dụng Hệ thống tàu điện ngầm Lisbon.
Kiến trúc Manueline
Vào thời điểm những thánh đường phong cách Gothic được xây dựng trên khắp châu Âu, Bồ Đào Nha mang đến một phong cách kiến trúc và điêu khắc mới với những nét hoa văn biển cả và biểu tượng quyền lực của hoàng gia, chẳng hạn như hoạ tiết thiên cầu. Phong cách kiến trúc này được biết với tên gọi Manueline, tên gọi có nguồn gốc từ thời vua D. Manuel Đệ nhất (1495-1521). Đây cũng là thời đại Khám Phá của người Bồ Đào Nha đang ở đỉnh cao và tuyệt tác nổi tiếng nhất của phong cách này là Tu viện Jerónimos, tháp Belém, tu viện Batalha và Tu viện chúa Jesus. Tuy nhiên, công trình và trang trí phong cách Manueline có thể được tìm thấy trong các nhà thờ, cung điện, gong cổ tử hình và cả trong kiến trúc dân sự.
>> Top 10 sản vật tại Bồ Đào Nha bạn phải xem qua
Phong cách Baroque
Phong cách Baroque đồng nhất với nét lộng lẫy và phô trương vốn là một nét đặc trưng trong thời vua D. João Đệ ngũ trị vì (1707-1750), thời kỳ mà vàng và đá quý được nhập khẩu từ Brazil và rượu vang Porto được xuất khẩu. Đây là một thời kỳ đánh dấu những công trình vĩ đại, như là Tu viện Mafra, “Máng nước Tự do” tại Lisbon và Đại học Thư viện Coimbra. Tuy nhiên, các tuyệt tác như những nhà thờ trang trí với những nét chạm trổ mạ vàng và gạch lát có thể được tìm thấy khắp cả nước. Đặc biệt phải nhắc đến là miền Bắc, nơi mà hoạ sĩ và kiến trúc sư người Ý Niccoló Nasoni thiết kế Tháp Nhà thờ Clérigos tại Porto và Cung điện Mateus tại Vila Real. Nhưng cũng có những tuyệt tác khác, chẳng hạn như bộ sưu tập xe cộ xa hoa tại Viện bảo tàng Xe Quốc gia tại Lisbon.
Làng mạc và thành phố
Bồ Đào Nha nổi tiếng với nhiều di sản và công trình kiến trúc. Bên cạnh những khu đô thị Di sản Thế giới, nhiều nơi khác cũng rất nổi bật, bao gồm Viana do Castelo, Braga, Caminha, Barcelos, Ponte de Lima và Amarante tại miền Bắc, Viseu tại miền Trung, và cả Santarém và Setúbal gần thủ đô Lisbon, Tavira và Silves tại vùng Algarve, và Funchal và Ponta Delgada tại Madeira và quần đảo Azores.
Trong khi phong cách kiến trúc Romanesque ở miền Bắc hoàn toàn thể hiện được nơi khai sinh ra Bồ Đào Nha, Lâu đài Biên thuỳ và Làng Cổ tại miền Trung Bồ Đào Nha cũng là chứng tích cho chín thế kỷ thăng trầm của đất nước này. Cả Làng Schist và những làng mạc và thị trấn thành luỹ cũng thế, những nơi như Óbidos, Marvão và Monsaraz là ví dụ điển hình. Tại vùng Alentejo, chúng tôi tìm thấy những ngôi nhà sơn trắng, một tầng và xây bằng đá hoa cương. Giống như những căn ở vùng Algarve, kèm theo sân thượng. Có nhiều kiến trúc đương thời đã mang danh Bồ Đào Nha đến tầm cao mới, bao gồm hai kiến trúc sư đoạt giải thưởng Pritzker: Álvaro Siza Vieira, đoạt giải vào năm 1992 và ông Eduardo Souto de Moura, đoạt giải vào năm 2011.
Những khu vực linh thiêng
Xuyên suốt nội địa Bồ Đào Nha và các quần đảo, có nhiều nơi linh thiêng đáng viếng thăm, nhưng nơi nổi bật nhất trong số đó là Fátima, nơi thờ phụng Đức Mẹ Fátima. Trong số những nơi có thể được liệt kê, khu vực thánh đường đáng được quan tâm đặc biệt, cho dù chúng nằm ở bất kỳ nơi đâu. Gần như có từ thời kỳ lập quốc, nhưng lại sau những phong trào nghệ thuật. Ngoài những khu vực nổi tiếng hơn và thu hút khách hơn, còn phải kể đến nét thôn dã của công trình tôn giáo “Impérios” có mối liên hệ với các lễ mừng Thánh Linh ở quần đảo Azores và các lễ mừng Senhor Santo Cristo dos Milagres trên đảo São Miguel.
Một vài nơi linh thiêng khác từ thời người Moor còn tồn tại đến ngày hôm nay, nhưng thị trấn bảo tàng Mértola, tại vùng Alentejo, đáng phải đến xem. May thay, chúng tôi cũng có nhiều thánh địa của tôn giáo khác, đạo Do thái, với những nét Trung cổ, nằm rải rác khắp đất nước, chẳng hạn như giáo đường ở Tomar, và đặc biệt một số nơi gần biên giới Tây Ban Nha tại Belmonte, Guarda, Trancoso và Castelo de Vide.
>> 13 Điều không nên làm ở Bồ Đào Nha
Nhạc Fado
Nhạc Fado đã là Di sản Phi vật thể Thế giới kể từ năm 2011. Trong suốt nhiều năm, fado có mối liên hệ chặt chẽ với danh ca Amália nhưng ngày nay thế hệ những ca sĩ fado mới trở nên rất nổi tiếng đến nỗi những danh ca như Mariza, Gisela João, Camané, Carminho và Ana Moura là một trong những ca sĩ đã xưng danh trên trường quốc tế.
Sẽ không thể nào trải nghiệm hết chất nhạc fado, xúc cảm trong lời ca của người nghệ sĩ và tiếng đàn guitar Bồ Đào Nha nếu bạn không ngồi trong không gian nến sáng lãng mạn của một “casa de fados” hay còn gọi là phòng trà fado. Viện Bảo tàng Fado, tại thủ đô Lisbon, cũng là một nơi rất tuyệt để làm quen với thể loại nhạc đậm chất Bồ Đào Nha.
Văn học
Bồ Đào Nha được biết đến là vùng đất của thi sĩ. Nền thơ ca của chúng tôi có từ thời lập quốc, lúc bấy giờ là thơ trữ tình, nhưng lại đạt đến đỉnh cao vào thời Phục hung, khi thi hào Luís de Camões (1524-1580) xuất bản tập thơ “Lusíadas”, đề cập đến những kỳ tích của Bồ Đào Nha trong thời đại Khám Phá. Đầu thế kỷ 20, thơ ca Bồ Đào Nha trở nên phổ biến hơn, bởi công trình của thi hào Fernando Pessoa (1888-1935), nhà thơ Bồ Đào Nha có tác phẩm được dịch nhiều nhất. Tuy nhiên, công lao to lớn thuộc về thi hào José Saramago (1922-2013) với thể loại văn xuôi của ông thắng giải Nobel vào năm 1998.
>> Đặc điểm tự nhiên và khí hậu của Bồ Đào Nha
Các Lễ mừng và Lễ hội
Đặc biệt vào mùa hè, Bồ Đào Nha trở nên sống động với những lễ truyền thống tại Viana do Castelo, Tomar, Campo Maior hoặc Lễ hội Hoa tại Funchal, Madeira. Và không thể quên Lễ rước Thánh ???, cao điểm tại thủ đô Lisbon vào 13 tháng Sáu, và Porto, vào 24 tháng Sáu.
Sau đó là các lễ hội âm nhạc với nhiều thể loại nhạc từ rock đến jazz, nhạc dân tộc… kể ra thì có mọi loại âm nhạc hợp với sở thích của mọi người và đôi khi các buổi hoà nhạc hấp dẫn không kém gì các tạp chí Playbill. Điều này đúng với Festival do Sudoeste, Paredes de Coura, Super Bock Super Rock và Nos Alive.
Ẩm thực
Ngày nay, ngày càng có nhiều người quan tâm đến ẩm thực Bồ Đào Nha, với việc nhiều đầu bếp trẻ và mới nổi kết hợp hương vị và công thức truyền thống với năng khiếu thời thượng của họ. Năm điểm nhấn của nền ẩm thực chúng tôi xứng đáng vị thế hàng đầu: Món cá ngon nhất thế giới; “cataplana” (biểu tượng sống của nền ẩm thực Địa Trung Hải); rượu vang Porto (độc nhất vô nhị)l bánh tart nhân custard Bồ Đào Nha (“vị ngọt cõi trời”; và những đầu bếp của chúng tôi (người đã kết hợp truyền thống với sự cách tân và sáng tạo). Tất cả những gì nêu trên đều không nằm ngoài những nguyên tắc mà UNESCO đề ra để công nhận Bồ Đào Nha là quốc gia với chế độ ăn uống Địa Trung Hải. Và tại Bồ Đào Nha, bàn ăn là trung tâm, là nơi mọi người cùng quay quần bên nhau mỗi khi có khách hoặc trò chuyện, do đó mỗi bữa ăn là một khoảnh khắc sẻ chia.
